Demirözü İlçesi
Cografi yapisi Demirözü Ilçesi Dogu Karadeniz Bölgesinde yer alan ve Karadeniz ikliminden çok karasal ilim özellikleri gösteren, denizden 1680 mt. yükseklikte bir yerlesim birimidir.
Demirözü Bayburt merkez, Gümüshane, Köse ve Kelkit ile Erzincan Çayirli ve Otlukbeli ilçeleri ile sinirlidir. En yüksek tepeleri Otlukbeli tepesi (2485 mt.) dir. Pulur Dagi (2185 mt.) yüksekliktedir. Demirözü Ilçesi iklim acisindan Dogu Anadolu ile Dogu Karadeniz bölgesi arasinda bir geçis bölgesi durumundadir.
Kislar çok soguk ve sert, yazlar ise kurak geçmektedir. Yagislar genellikle kar seklinde olmakta, ayrica yüksek yerlerde yayla iklimi yasanmaktadir.
Tarihi Yapısı
Yörenin bilinen en eski halki I.Ö. 1500'lerde yasayan Azziler ve Ayyaslar'dir. Yapilan arastirmalardan elde edilen bilgiler I.Ö.2000-3000 arasinda tarihlenen ilk Tunç Çagi'nin ilçeye bagli Bayrampasa Köyü'nün batisinda bulunan evcikler tepesi höyügü ve Gökçedere Kasabasi içinde bulunan (Pulur) Höyügü Tunç Çagina ait çanak, çömlek buluntulari ile önem kazanmistir.
Yörenin Urartu, Kimmer, Iskitler, Med, Pers, Pontus, Roma, Bizans, Arap, Selçuklu ve Osmanli idaresi altina girdigi ve ev sahipligi yaptigi bilinmektedir. Osmanli döneminde yöre de müslüman, ermeni ve rum halklarinin yasadigi Osmanli kayitlarindan anlasilmistir. Yörenin 1410'da Karakoyunlular'in, 1476'da Akkoyunlular'in egemenligi altina girdigi ve Fatih Sultan Mehmet'in Otlukbeli savasinda Akkoyunlular'i yenmesi ile Osmanli egemenligine girdigi bilinmektedir. Otlukbeli Savasi'nin geçtigi mekan Demirözü Ilçesi sinirlari içerisindedir.
Ilçeye bagli Gökçedere Kasabasi (Pulur) Akkoyunlular'in Anadoludaki ilk yerlesim merkezlerindendir. Gökçedere'de bulunan camii, medrese, imaret ve hamamdan olusan Akkoyunlu eserleri bir külliyeyi olusturmaktadir.
Demirözü Bayburt Ilçesine bagli bir bucak merkezi iken, 1987 yilinda 3392 sayili yasa ile Gümüshane Iline bagli ilçe yapilmis, 1989 yilinda Bayburt'un il yapilmasi ile birlikte Bayburt ili'ne bagli duruma getirilmistir.
Nufus Durumu:
1997 yili nüfus sayimi sonuçlarina göre ilçede yasayan nüfus 12 535'e düsmüstür. Bu nüfusun 2 436'si merkez ilçede 10 099'u köylerde yasamaktadir. Belediyelik olan Gökçedere köyünde 2 590 ve Bespinar Belediyesi'nde ise 2 028 kisi yasamaktadir.
Sehirde yasayan nüfus %40, köyde yasayan nüfus ise %60 dir. Ilçemizde büyük oranda göç olayi mevcuttur. Ortalama olarak Ilçemizin genel nüfusunda her bes yilda bir Demirözü merkezi kadar insanlar göç etmektedir.
Yillik göç miktari yaklasik olarak %4 gibi bir rakamdir. Yöre nüfusunun tümü müslümandir. Baska din ve mezhebe mensup insanlar bulunmamaktadir.
İdari Durumu:
Demirözü Ilçesi Bayburt Ili'ne bagli 19/06/1987 tarihli 3392 sayili kanunla kurulmus, merkeze bagli 27 köyü bulunan yeni bir ilçedir. Merkez, Gökçedere ve Bespinar'da belediye teskilati bulunmaktadir. Merkezde 2, Gökçedere'de 3, Bespinar'da 2 olmak üzere 7 mahalle, 27 köy muhtarligi bulunmaktadir. Genellikle köylerde toplu yerlesim söz konusudur.
Akyaka Köyü'ne bagli 1, Kalecik Köyü'ne bagli 1, Petekli Köyü'ne bagli 1 olmak üzere 3 adet mezra(kom) bulunmaktadir. Bu köylere bagli mezralarin ilçe merkezi ile baglantilari mevcuttur.
Ilçede Kaymakamlik birimleri disinda, Ilçe Nüfus Müdürlügü, Ilçe Özel Idare Müdürlügü, Tapu Sicil Müdürlügü, Mal Müdürlügü, Tarim Ilçe Müdürlügü, Milli Egitim Müdürlügü, Halk Egitim Merkezi Müdürlügü (Ilçe Milli Egitim bünyesinde hizmet vermektedir), Ilçe Emniyet Amirligi, Ilçe Jandarma Komutanligi, Tarim Kredi Kooparatifi bulunmaktadir.
Kaymakamlik hizmetleri yazi isleri bünyesinde yürütülmektedir. 1 hizmetli, 1 sivil savunma memurlugu kadrosu münhaldir, 1 soför görev yapmaktadir. Ayrica Sosyal Yardimlasma ve Dayanisma Vakfi, Köylere Hizmet Götürme Birligi Kaymakamlik bünyesinde hizmet vermektedir.
Saglik hizmetleri ilçe merkezi ile Gökçedere ve Bespinar belediyelerinde bulunan 3 saglik ocagi; Yelpinar, Isikova, Kalecik, Yakupabdal, Çatalçesme, Serenli, Petekli, Günesli ve Çakirözü köylerinde bulunan 9 saglik evi ile yürütülmektedir. PTT hizmetleri ilçe merkezinde kendi hizmet binasinda, Gökçedere, Bespinar ve Kalecik'te bulunan 250 ser hat kapasiteli otomatik santraller ile yürütülmektedir.
Kaymakamlik ve diger dairelerde araç yetersizligi söz konusudur. Kaymakamlik makaminin araci disinda, Tarim Ilçe Müdürlügü'ne ait 1 adet hizmet otomobili, saglik ocagina ait 2 ambulans ve 1 adet binek araci bulunmaktadir. Emniyet Amirligine ait Toros marka 1 otomobil ve 1 münübüs bulunmaktadir.
Sosyal Durumu:
Ilçe halkinin sosyal alandaki ihtiyaçlarini karsilayacak müesseseler oldukça kisitlidir. Ilçede sinema, tiyatro vs. bulunmamaktadir. 1 adet kütüphane mevcuttur. Ilçe halkinin issiz olmasi ve baska bir sosyal faaliyetinin bulunmamasi, özellikle erkekleri kahvelerde oturmaya mahkum etmektedir. Ilçe halkinin tek eglence kaynagi tv programlari ve kisiler arasinda geleneklere dayanan güzel beseri iliskilerdir. Toplumsal yapida yasanan dejerasyon ilçe halkinin fakir olmasina ve asiri göçe ragmen toplumsal dayanisma ilçe halkinin en güzel özelligidir.
Yeni yapilan spor salonunun faaliyete geçmesi ile gençlere azda olsa spor yapma imkani saglamistir. Ilçede 2 adet spor kulübü mevcuttur. Faaliyet alanlari sadece futbol ile sinirlidir. Spor salonunun faaliyete geçmesi ile bu faaliyet alani daha da genislemistir. Ilçede yasanan diger sikintida, çalisan kesimin oturabilecegi konutlarin yeterli ve istenilen standartta olmamasidir. Ilçede kamuya ait lojmanlar mevcuttur.
Ilçe Milli Egitim müdürlügüne ait 18 daire mevcut olup, tahsisi yapilmistir.
Ilçe merkezi ve köylerinde halkin oturdugu konutlarin büyük çogunlugu saglik kosullarina uymayan, halkin kendi imkanlari ile yaptirdigi toprak yapilardir. Göç nedeni ile yeni yapilasma çok azdir. Betonarme yapilar genelin içerisinde önemsiz oranda kalmaktadir. Ilçe merkezinde ilçe olmanin gerektigi oranda yapilasma söz konusu degildir. Memurlarin bir kismi ev bulamama nedeni ile il merkezinde ikamet etmekte ve ilçeye her gün gidip gelmektedir.