İlhan YARDIMCI

Söyleşimize başlamadan önce İlhan Yardımcı kimdir tanıyalım…

1941 Yılında Bayburt’ta doğdu. 1954 yılında Erzurum Yavuz Selim İlköğretim Okuluna girdi. Bu tarihten beri çeşitli gazete ve dergilerde, çeşitli konular üzerinde yazılar yazdı. Erzurum Hürsöz, Ekspres ve Doğu gazetelerinde devamlı olarak, o tarihlerde yazıları yayınlandı.

1959-1960 Öğretim yılında Öğretmen Okulundan mezun olarak, Van Yaylıyaka Köyü İlkokulu’na tayin edildi. Van “İkinisan ve Kurtuluş” gazetelerinde, Van ve çevresi ile ilgili “Milli Folklor Araştırmaları” yazıları yayınlandı. Şiir Müsabakalarında dereceler aldı. 1954 Tarihinde; Memleket meselelerini dile getiren “Acı Memleket Gerçekleri” isimli ilk eseri yayınlandı. Bu eseri üzerine açılan dava ve idari tahkikatlarda, berâât etti.

Van – Bardakçı köyünde bir yıl çalıştıktan sonra, memleketi olan Bayburt’a tayin edildi. Zeynep Sargın, Eyüp Aşma isimli iki sakat ve gözleri görmeyen muhtacı; gazetelerde kampanya açarak, İstanbul’a götürdü, tedâvi ettirdi.

Türkiye Kooperatifçilik Kurumu tarafından açılan yazı müsabakasında derece aldı. Milli Eğitim Bakanlığı , “Milli Folklor Enstitüsü – Derleme Kolu” na üye seçildi.
Bayburtlu Hicrâni, Şifâlı Bitkiler ve Halk İlâçları , Lokman Hekim ve Sağlık Öğütleri, o tarihlerde basılan ilk eserleri arasına girdi, Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulunun kararıyla, okullara ve ilgililere tavsiye edildi.
Demokrat Gümüşhane Gazetesi ile İstanbul Sabah Gazetesinde “MERCEK” sütunu altında fıkra yazarlığı yaptı. Yeni İstanbul, Dünya, Yeni Sabah, Medeniyet, Hürriyet gazetelerinin Bölge Muhabirliğini yaptı. Çeşitli röportaj ve haberleri yayınlandı. Haberleri ödül aldı.

1969 Tarihinde Bursa’ya tayin edildi. Orta Asya’dan Bugüne Şanlı Tarihler, Seçilmiş Resimli Hikâyeler, Bursa Tarihinden Çizgiler ve Bursa Evliyâları , Hak Âşığı Hazreti Üftâde, Tarihe Mührünü Basan Osmanlı Sultanları ve Bursa Bibliyografyası isimli eserleri birbirini takip etti.

Millî Eğitim Bakanlığı - TRT. İşbirliği sonucu açılan “Radyo ve Televizyon programcısı Kursu” na davet edilerek, bu kursu başarı ile bitirdi. Ayrıca Başbakanlık Kültür Müsteşarlığı Milli Folklor Dairesi Başkanlığınca düzenlenen “Folklor Derleyicisi” kursunu da başarı ile bitirdi. Birinci Uluslar arası Türk Folklor Kongresine davet edilerek, bildirisi büyük ilgi gördü.

Bursa Hakimiyet , Doğru Hakimiyet , Bayburt Postası, Demokrat Gümüşhane, Hürsüz, Ekspres, Yurt, İkinisan, Milletindir Hakimiyet, Bursa Marmara, Zaman , Millî Gazete, Yeni Devir, Bayburt Hasret, Vakit gazetelerinde, Sur, Millî Kültür, Yeşilay, Gözyaşı, Kültür Dünyası, Sağlığımız, Yeni Kervan, İslamî Edebiyat, Evlâd-ı Fatihan dergilerinde çeşitli araştırmaları yayınlandı.

“Türkiye Kalkınma ve Dayanışma Vakfı” ile “Osmangazi İlim ve Kültür Vakfı”nın kurucuları arasında bulunan İlhan Yardımcı, Eğitim Araçları Merkezi Başkanlığı yaptıktan sonra, Bursa Emirbuharî İlkokulundan emekliye ayrıldı. Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi “Ön Lisans Programı” bölümünü, emekli olduktan sonra bitirdi.

“Bayburtlu İrşâdi Divanı”nı hazırlayan İlhan Yardımcı; “Bulgar Mezâlimi, Bulgar Mezâliminden Neden Kaçtık, Müstehcen Yayınlar, Nasıl bir Televizyon” konulu açık oturumları yönetti, çok sayıda Radyo ve Televizyon programları çeşitli televizyon ve radyolarda yayınlandı.

“İstiklâl Destanı” isimli eseri sahnelendi, “Şenol Bayburt” ( Bayburt Folkloru) isimli eseri; Kültür Bakanlığı destekli, Bakan N. Kemal Zeybek’in önsöz’üyle yayınlandı.

Bursa Marmara Gazetesinde uzun yıllar Genel Müdürlük yapan İlhan Yardımcı, çeşitli dernek ve vakıflarda görev aldı, başkanlık yaptı. “Osmangazi İlim ve Kültür Vakfı”nın kurucuları arasına girdi. “Mukaddes Topraklar: HAC” isimli yazı dizisi Millî Gazete ile Yeni Devir gazetelerinin Türkiye ve Almanya baskılarında yayınlandı, büyük bir ilgi gördü.
“Geçmişten Günümüze Vesikalar ve Reçetemiz” konulu konferansları video bandı haline getirildi.
Erzurum Üniversitesi tarafından düzenlenen “Tarihimizde ve Kültürümüzde Bayburt Sempozyumu”na katılarak, “Hicrâni’nin Yayınlanmamış Son Şiirleri” isimli bildirisi ilgi gördü. Erzurum Radyosu ile Doğu Tv. de çeşitli programları yayınlandı.

İlhan Yardımcı’nın on beş başarı ve taktir belgesi, elli sekiz eseri bulunuyor. Çeşitli gazete ve dergilerde, televizyon ve radyolarda yazıları, araştırmaları, programları yayınlanan İlhan Yardımcı; bir süre Bursa Renk Televizyonu ile Özlem Radyo ve Çınar Radyo’nun Genel Müdürlüğü/Genel Yayın Müdürlüğü görevlerini yürüttü. Çınar Radyoda bir “Radyo Makalesi” Programından dolayı açılan davada berâât etti.

İstanbul Özel Şefkat İlkokulu, Bursa Özel İlkgüneş İlkokulu, Trabzon Özel Bilim Bilgisayar Kursu ve Özel Bebim Bilgisayar Kursu, Prizma Yabancı Dil Kursu Müdürlükleri görevlerini de yapan Yardımcı’nın çok sayıda plâket ve ödülü var.

“Sen Kimsin ? ” isimli eseri ile Babasultan ve Bursa’nın Mânevî Mîmarları isimli eseri on altı baskı yaparak, Azerbaycan’da Kirilce basıldı, “Gözyaşı Gecelerinde” sahnelendi, Osmanlı Yayınevi tarafından kasedi yapıldı.
“Açıklamalı ve Ansiklopedik İsim ve Soyadları Sözlüğü” isimli eseri; Milli Gazete tarafından 65 bin adet basılarak, Türkiye genelinde dağıtıldı. Ayni eserin, İstanbul “Sinan ve Merve Yayınevleri” tarafından iki baskısı yapıldı.

“Kimlik Arayanlara Reçete, Bayburt Halk Şairleri Antolojisi, Bayburtlu Halk Şairi Kul Osman, Erzurumlu Râyeti, Erzurumlu Ruhani, Âşık Yaşar Reyhani, Gazetelerde Türk İstiklal Savaşı ve Gizli Gerçekler, Bayburt Ağzı, Bayburt Bibliyografyası, Gülistan, Bulmaca Sözlüğü, Çocuk Bahçesi, Âşık Yaşar Reyhani ve “Yazarın çıkacak eserleri” listesinde yer alan eserleri yayına hazır hale gelmiş olan İlhan Yardımcı, halen Bursa’da ikamet ediyor.

“Beşinci Dede Korkud Kültür ve Sanat Şöleni”ne katılarak, “Halk Şairi Bayburtlu Kul Osman” bildirisini sunan, “Şair Zihni Şiir Şöleninde O’ki o yüzden varız Na’tı okuyan Yardımcının “Gözyaşı ve ağlamak, Sonsuz Nur, Elli Yıllık Miras, Bir Kırık Saz Âşık Yaşar Reyhani, Gülistan, Âşıkların Dilinden /Ozanların Telinden” isimli radyo programları ile kasetleri büyük ilgi gördü.

“Folklor Araştırmaları Kurumu” tarafından 2001 yılı “FOLKLOR OSKARI” ödülü kazanan Yardımcı; Makedonya da yapılan “11.Uluslar arası Hıdrellez Bahar Şenlikleri Festivali”şiir yarışmasında iki şiiri ve “Türkiye Eğitimciler Birliği Vakfı” kompozisyon dalında ödüller kazandı.
Anadolu da bulunan çeşitli radyo ve televizyonlara program yapan Yardımcı; “Açıklamalı ve Ansiklopedik İsim ve Soyadları Sözlüğü” eserinin dördüncü baskısı ile yayınlanacak diğer eserleri üzerinde çalışmalarını sürdürüyor.

Çeşitli dergi ve gazetelerde araştırma ve makaleleri yayınlanan İlhan Yardımcının “Tarih ve Milli Folklor Araştırmaları” çalışmaları devam ediyor.
Kültür Bakanlığı tavsiyeli “Bursa Tarihinden Çizgiler ve Bursa Evliyaları” isimli eseri; ilaveli olarak, “Evliyaları ve Âbideleri ile Şehirler Sultanı Bursa” adı ile yeniden Uludağ Yayınları arasında yayınlandı. Konya Dizgi Ofset’te basılan “Gönülden Beyinlere (Çerçevelik Yazılar) isimli eseri, sahasında bir boşluğu doldurdu.

Türkiye Yazarlar Birliği Bursa Şubesi ile Uludağ Yayınları tarafından İlhan Yardımcının ellinci yazı hayatını doldurması dolayısıyla hazırlanan bir merasimde; son çıkan eserleri tanıtıldı, imza günü yapıldı.
“Perdeleri aralayan, Tabûları yıkan kitap” olarak tanımlanan Sen Kimsin Biliyor musun Kardeşim? isimli eseri yeniden düzenlenerek, sekizinci baskısı yayınlanan Yardımcının; “Gönül Dibâcesi Kutup Yıldızlarından Nasihat ve Vasiyetler, Huzur, Saâdet, Selâmet Reçeteleri , Bursa’yı Geziyoruz” isimli eserleri; birkaç baskı yaptı, kişi ve firmalar tarafından ücretsiz olarak
“Gazetelerde Türk İstiklâl Savaşı ve Gizli Gerçekler” isimli eseri basılmak üzere,
Bayburt Belediye Başkanlığı tarafından “Bayburt Halk Şairleri Antolojisi” isimli eseri de yayınlanmak üzere, Gülistan, Dağgülü (Şiirlerim) ve Asrın Belâsı “..İzim” ler isimli eserleri de yayına hazır halde bekliyor.

İstanbul Anadolu’da Vakit Gazetesi tarafından; “İslami İlimlerin yayılmasına yaptığı katkılardan dolayı” bir plaket, Almanya/Münih şehrinde bulunan “ Batı Trakya Türkleri Aile Birliği - Batı Trakya Türkleri Araştırma Merkezi” tarafından da; “Batı Trakya Türkleri hakkında Araştırmalara katkılardan dolayı” “Onur Belgesi” verildi.
TSE. Bursa Bölge Müdürlüğü tarafından, 14. Ekim.2005/Cuma günkü iftar programında; “Bursa’da Standardizasyon ve kalitenin hakim kılınması ve “KALİTE ŞEHRİ BURSA” projesine verilen destek ve kurumsal işbirliğinden dolayı” TSE. Bölge Müdürü Mustafa Karaman tarafından bir plaket verildi.

“Çanakkale Destanı İyi bilinmelidir”, “İstiklâl Marşı’nın açıklaması”, “Not Defteri ( Bunları duydunuz mu, Biliyor musunuz?”, “Sonsuz Nur” Hazreti Muhammed” ve “Hac yolu, Aşk dolu” isimli eserleri yayınlanarak, ses getirdi. “Evliyâları ve Âbideleri ile Şehirler Sultanı Bursa”nın üçüncü, Kerâmetler Sultanı Emirsultan” eserlerinin dördüncü baskıları yapıldı. Osmanlı Yayınevi tarafından Sen Kimsin? kasedi yeniden yayınlandı.
Bir süre Vakit Gazetesi “Bursa Dibâcesi” sütununda yazan İlhan Yardımcı; dört çocuk sahibi olup, tek kızı Edebiyat Öğretmenidir.

Sorularımıza geçelim…

Tarih kitapları yazmak oldukça zor iştir. Kaynaklarınız nelerdir?

İbret alınmadığı için tekerrür eden, tekerrür ettiği için de yalan söyler hale gelenTarihi gerçekleri yazmak, söylemek ve müdafaa etmek, günümüz kaosunda er kişinin işidir. Sen kimsin? Ve Not Defteri isimli çalışmalarımızda bu sancıyı yaşadık. Doğruları yazmak, söylemek fazilet ve yiğitlerin şiarıdır, herkes bu kaynak ve iman ile mücehhez değildir, gününüz şartları burnu zorlamaktadır.

Ana kaynaklar esas olmak üzere; günümüzde doğruları yazan kalemlerin sayısı eksik değildir, ecdad büyük bir miras bırakarak tarih kabristanına gömülmüştür. Ana kaynaklardan istifade ederek eser yazanlar yanında, biz de bir nefer olabildikse, ne mutlu bize, ne mutlu ecdadın lanetine maruz kalmayacak olan yazar-çizerlere..

Aynalar her zaman doğru gösterir. Çirkin olmakla, aynaları karartmak mümkün değildir. Her türlü çirkinlikler ve kötüler yanında; iyiyi, güzeli, doğruyu ve istikamette olan gerçekleri yazmak için aynalar sağlam, kaynaklar bitmez/tükenmezdir. İsteyenler nur ve kir akan çeşmelerden istifade edebilirler.

Kitaplarınızdan herhangi bir proje için yararlanıldığı oldu mu?

Bugüne kadar milyonlara hitabeden, yüz binlerin üzerinde baskıları yapılan kitaplarımızda en büyük projeler, manevi kazanç kapısıdır. Yüz binler adına yazılan mektup, Sen kimsin? Kitabımızda yayınlanmış, böyle nice mektup, telefon, mesajlar gelmiş, gelmeye de devam etmektedir. Eserlerimizden çeşitli kasetler yapılmış, tiyatroya aktarılmış, gecelerde ve hutbelerde metinler halinde okunmuş, teksir/fotokopi yapılarak direklere kadar asılmıştır.

Türkiye birçok medeniyetlere beşiklik yapmış ülkedir. Bayburt' un bu anlamda özelliği nedir?

Türkiye, Anadolu çeşitli medeniyetlerin beşiği ve eşiğidir. Medeniyeti taş yığınları değil, topluma huzur veren, rahatlatan değerler manzumesinin izleridir esas medeniyet. Bu bakımdan Anadolu’da esas medeniyet; Osmanlı ile başlamış, neşv-ü neva olmuş, cihana yayılmış ve 11 milyon km. kareye hükmetmiş, 24 milyon km. ye gitmiş bir fıtrat nizamıdır Anadolu medeniyeti.

Tarihte” İkinci Medeniyet Merkezi” olarak yabancı yazarlar ve araştırmacılar tarafından da kabul edilen, bu sahada çeşitli eserler yazılan gerçekler ve kaynaklar, şahsi olmayıp, geneldir. Bayburt böyle bir medeniyetin Anadolu’da önderliğini yapmış, çok sayıda bilim adamı ve değer yetiştirmiş bir beldedir.

Tarih araştırmacısı olarak Bayburt' umuzun tarihine sahip çıktığımızı düşünüyor musunuz? Ya da başka deyişle neler yapmalıyız?

Yüksek Yaylanın pırlanta ili Bayburt yeteri kadar araştırılmamış, hakları ve değerleri yeteri kadar yazılmamıştır. Bayburt hakkında yazılan eserleri toplasanız, düşündürücüdür. Bayburt bibliyografyası maalesef bugüne kadar yeteri kadar hazırlanmamış, çalışmalarımız devam etmektedir. Özellikle genç kuşak, yazar/çizerler bu sahada çalışmalar yapmalı, çalışanlar, gayret gösterenler desteklenmeli, teşvik edilmelidir.

Son çıkan kitabınız “Tarihte İkinci Medeniyet merkezi” Bayburt isimli kitabınızdan ziyaretçilerimize bahseder misiniz?

Yıllardan beri ihtiyaç duyulan ve yazılamayan bir eseri yayın hayatına kazandırdık. Tarihte “İkinci Medeniyet Merkezi” Bayburt isimli eserimiz, 288 sayfa olarak yayınlandı, daha geniş bir eser hazırlanabilir, derleme ve malzemelerimiz mevcuttur, gelecekte inşaallah yapılacaktır. Bu eserin takdim yazısı Bayburt Belediye Başkanı Bekir çetin tarafından yazılmış, Ankara Bayburt Kültür ve Yaşatma Derneği ile İstanbul/Kartal Belediye Başkanı, hemşehrimiz Arif Dağlar’a da eserde yer verilmiştir. İstanbul derneklerinden de çalışmaları hakkında yazı istenilmiş, maalesef gelmediği için eserin bu baskısına girememiştir.

Bir çok çalışmalarınız daha var. Bunlarda da bize bahseder misiniz?

Yakında 64. kitabımız olan GÜLİSTAN eseri çıkacak. “Ballar balı, güller gülü, diller dili” olarak vasıflandırılan Gülistan bahçesi 515 sayfadan ibaret. Bu eserden sonra Asrın Belası “..izim” ler ve Düşmanlarımız, Dağgülü isimli şiir kitabımız ve Aşık Yaşar Reyhani ile ilgili bir çalışma yayınlanacak. Yayına hazır 20 kadar eser var, ömür yeterse, inşallah bu eserler de yayınlanarak, hizmete sunulacak.

Farklı bir konuya değinmek istiyorum... siyaset... 2003 yılında Cem Uzan hakkında Sayın Başbakanımız Tayyip Erdoğan' a hakeret ettiği gerekçesiyle bir dava açtınız. Bu dava sonuçlandı mı? Siyaset yaşantınızı bize anlatır mısınız?

Türkiye’de ve Bursa’da ilk defa, Cem Uzan’ın Başbakan Tayip Erdoğan’a mitingde yaptığı hakaret konuşmasına dava açan kişi benim. Siyasetin zaman zaman kirlendiği, menfaat odakları tarafından işgal edildiği ve zaman içinde büyük hataların yapıldığı acı gerçeklerden biz de payımızı aldık sayılır. Sert ve dürüst bir samimiyeti, riya perdesi altında saklanan yapmacık nezaketten üstün tutanların, siyaset arenasındaki yerleri bellidir.

İlhan Yardımcı’ ya sitemiz adına bize zaman ayırdığı için teşekkürlerimi sunarım.